ORTAK TERİM HAVUZU (İngilizce-Türkçe)

A

   
acceptance rıza, onay, kabul  
accession ulaşma, erişme

katılma, katılmak, (örnek application for accession: katılım başvurusu),
müzeye kitaplığa yeni gelen eserler (örnek: acession book, kitaplığa yeni
gelen kitapların kayıt altına alındığı defter)

accreditation denklik  
acropolis akropol  
adaptation uyarlama  
aerodrome havaalanı hangar
alia başka ad,diğer adıyla alias olursa deneysel anlamında
altar sunak camilerde mihrap
amendment yasa değişikliği; düzeltme  
ancient antik eski eser anlamında da kullanılır.
apparatus malzeme, alet  
approval kabul, onay, tanıma  
aqueduct su kemeri galeri, menfez, su yolu 
archaeological findings arkeolojik buluntular  
archeological site ören yeri  
artefact insan üretimi  
attribute özellik atfetmek vasıf,  nitelik
auspices himaye

koruma anlamına da gelmektedir.

authentic özgün değer taşıyan “authentic act” olarak resmi belgelerde resmi akit anlamında da kullanılır.“authenticate” olarak kullanıldığında onaylamak belgelemek anlamında da kullanılır.
authenticity   özgünlük  
authority siyasi-idari güç  
authorization yetki ruhsat
     

B

   
basilica bazilika  
beneficial yararlı beneficial interest, beneficial ownership: intifa hakkı,  beneficial ownership, yararlanma hakkı, beneficialproperty, üzerinde intifa, kullanım hakkı  olan mülk
bequest miras, bağış  
bestow bağışlamak, hediye etmek  
bilateral iki taraflı  
broadcasting yayınlamak  
     

C

   
canton kanton  
caravanserais kervansaray  
carved kabartmalı oymalı  anlamında da kullanılmaktadır
castle kale şato anlamında da kullanılmaktadır
chalet köşk  
circulation dolaşım tiraj anlamında da kullanılır
circumtanse koşul, şartlar

hal, durum, vaziyet (örnek:actual circumstances: gerçek, fiili durum)

cistern sarnıç mahsen
citadel sur  
civilization uygarlık  
co-distribution ortak dağıtım  
collective ortak  
communication ulaşım işletim
conciliation uzlaştırma, barıştırma  
conservation  koruma  
conservation plan  koruma imar planı  
consolidation sağlamlaştırmak birlik, birleşme
construction  yapı, yapılaşma bina, yorumlama, tefsir anlamında da kullanılır
construction of subsidized housing toplu konut inşaatı  
consultation bilgi alışverişi  
contemporary çağdaş contemporary history: yakınçağ tarihi: 
convention sözleşme  
convoking resmi çağrı yapmak  
coordination eşgüdüm  
co-production ortak üretim  
corporate body

tüzel kişi

 
criteria ölçüt  
cultural asset kültür varlığı  
cultural properties  kültürel varlıklar  
custodian sorumlu yeddiemin, muhafız, emanetçi 
     

D

   
decay bozulma, zayıflama aynı zamanda azalmak eksilmek anlamına da gelir
declaration bildirge  
decoration  dekorasyon süsleme, tezyinat
decrees hükümler kararname (örnek: legislation by decrees:  kanun hükmünde kararname)
delinate betimlemek, tasvir etmek şeklini çizmek, 
demographic nüfus bilimi  
demolition  yıkma, yıkım, yıkılma  
denunciation ihbar subject to denunciation:feshi kabil (devletlerarası hukukta)
disappearance yok olma hukukta gaiplik
dismembered ayırma  
dissemination yayma yağma ve yayılma anlamında da kullanılabilir.
diversity farklılık  
     

E

   
engrave kabartma, oyma kalem işi anlamında da kullanılır. (örnek: engraver: hakkak, oymacı, gravürcü, kalem işi yapan, nakkaş)
enliving yaşatılmak canlandırıcı
era dönem christian era (miladi dönem)
essential principle ilke kararı temel prensip
evaluation değerlendirme  
event etkinlik  
excavation kazı  
     

F

   
fortress hisar kale, genelde askeri kale anlamında kullanılır
framework çerçeve hukukta kullanımı,framework agreement: çerçeve anlaşması
frescoe fresk duvar resmi
     

H

   
hinterland etkileşim bölgesi iç bölge, arka bölge
historic area  tarihsel alan  
historic event tarihsel olay  
historic fabric tarihsel doku  
historic period tarihsel dönem  
historic urban areas  tarihi kentsel alanlar  
historical context tarihi ortam "günün koşulları"  anlamında kullanılabilir.
homogeneous tek tip bağdaşık
hypothesis varsayım  
     

I

   
immovable taşınmaz  
implementation plan uygulama imar planı  
individual body gerçek kişi  
infrastructural altyapı  
inscription yazıt  
institute kuruluş  
interaction area etkileşim alanı  
intervention  müdahale  
impoverishment fakirleşme  
improvement of amenities değerlerin geliştirilmesi hoşlukların geliştirilmesi
incumbent görevli, yükümlü  
indigenous yerli, özgün  
initiative girişim  
intangible soyut, manevi taşınamaz
integration taşınamaz,  
inventory bütünleşme  
  envanter  
J    
junction point bağlantı noktası kavşak noktası
jurisdiction yargı, yargılama yetkisi  
     

K

   
khan han  
kiosk köşk  
landscape çevre düzenleme  
landscape manzara, peyzaj  
legislation kanun mevzuat
letters rogatary talimat  
     

L

   
levying el koymak, icra vergi, vergi koymak anlamına da gelir. 
compulsory levy: harç 
     

M

   
madrasa medrese  
maintenance bakım ödeme yükümlülüğü, hizmet,muhafaza, elde tutma anlamına da gelir 
management area yönetim alanı  
management plan yönetim planı  
manifesto bildiri  
manifold çeşitlilik, çoğaltma  
mansion konak  
masjid mescid  
master plan nazım imar planı  
mausoleum anıt mezar  
materials malzeme alet,araç-gereç
milestones sınır taşı

aşamalar, dönüm noktaları anlamında da  kullanılır

minorities azınlık  
mint darphane  
mobility değişkenlik hareketliklik, canlılık,
cross- country mobility:arazide hareket kabiliyeti 
modification  değişiklik tadilat, ıslah anlamında da kullanılabilir.
individual modification: münferit tadilat,
monastry manastır  
monument anıt  
mosaic mozaik  
mosque cami  
mound höyük  
movable taşınabilir  
mutatis mutandis üzerinde gerekli değişiklikler yapıldıktan sonra  
     

N

   
natural doğal  
natural properties tabiat varlıkları  
necropolis nekropol eski mezarlık
ngo (non-governmental organisation) sivil toplum örgütü        
non-subordination itaatsiz  
     

O

   
obelisk dikili taş  
object bulgu nesne, parça     
obligation görev zorunluluk, mecburiyet, taahhüt, borç,
openness tarafsızlık açıklık
open spaces boş yerler inşaat yapılmamış arsalar
organization  örgüt, örgütlenme, oluşum  
outstanding askıda, önemli, göze çarpan
ödenmemiş anlamına da gelir.
ownership mülkiyet  
     

P

   
pact antlaşma  
painting resim  
permanence of collections kolleksiyonların sürekliliği  
perspective bakış açısı  
performance başarım  
pillage yağmalamak, talan  
planetaria gök kubbe  
plot parsel  
preferential tercihli, ayrıcalıklı  
prehistoric tarih öncesi  
prejudice önyargı zarar vermek, zarar
preservation  muhafaza (koruma)  
presuppose

önceden varsayılan

 
presumption öngörü  
priority öncelik  
proceedings adli kovuşturma dava işlemleri
proclamation kuruluş bildirgesi ilan, beyanname, bildiri
promotion ilan, beyanname, bildiri özendirme
property varlık  
protection  koruma  
provision koşul, kanun hükmü karşılık, tedarik, hazırlık 
     

Q

   
quorum yeterli çoğunluk  
     

R

   
ratification onaylama, tasdik (bir sözleşmeyi)  
reaffirm tekrar doğrulamak  
reassembly yeniden oluşturmak  
recognition tanıtma tasdik, kabul
recommendation tavsiye kararı  
reconstruction yeniden yapım  
recreational area rekreasyon, açık alanlar eğlence alanı
regional conservation council council koruma bölge kurulu
regional planning  bölgesel planlama  
registration tescil  
rehabilitation eski haline döndürme, islah, iyileştirme
işlev kazandırma
relief kabartma rölyef
remain kalıntı  
renew yenilemek canlandırmak, eksiğini tamamlamak
renovation yenileme ıslah
repair tamir,onarım  
representative temsilci, temsilen  
reprisal misilleme  
restoration  restorasyon onarım
resolution ilke kararı  
restitution onarım, ıslah, zararın tazmini
revive yaşatılmak  
rightful yasal gerçek, hakiki
rock-cut shelter kaya sığınağı  
rock-cut tomb kaya mezarı  
ruin kalıntı  
rural kırsal  
     

S

   
sarcophagi sanduka, lahit  
sculpture heykel heykeltıraşlık
seal mühür  
sea-side residences yalı  
secretariat müdüriyet  
sharing katılım paylaşım
shipyard tersane  
silvershop simkeşhane gümüş yapılan yer
site sit alanı  
site management sit alanı yönetimi  
solidarity dayanışma  
sovereignty hakimiyet  
spesific belirli, özgün, kendine has, çok özel, özellikli   
standart tek biçim  
state property devlet malı  
stationing üstlenme mevzilenme
stele mezar taşı  
strategies izlemler  
strengthen desteklemek,güçlendirmek  
superior council koruma yüksek kurulu  
symposium Sempozyum  
     

T

   
tangible taşınabilir   
territory belirlenmiş alan, yakın çevre  
theme konu  
topography topoğrafya  
transition area geçiş alanı  
transmit yayınlamak, iletmek  
tumulis tümülüs  
     

U

   
unique ender rastlanan tek
urban kentsel  
urban development kentsel gelişim  
     

V

   
vandalism yıkıcılık  
verifiable doğrulanabilir  
viable geçerli

yaşanabilecek, yaşanabilir

vision görüş  
vulnerable savunmasız  
waiver feragat, vazgeçme  
wild fauna fauna  
wild flora  bitki örtüsü  
     
     

KISALTMALAR

   
BM: Birleşmiş Milletler  
UNESCO: Birleşmiş Milletler Eğitim Bilim ve Kültür Organizasyonu
COE: Avrupa Konseyi  
ICCROM: Uluslararası Kültürel Zenginliği Koruma ve Restore etme Çalışma Merkezi
ICOMOS: Uluslararası Anıtlar Ve Sitler Konseyi  
ICOM: Uluslararası Müzeler Konseyi  
ICA: Uluslararası Arşivler Konseyi  
WTO: Dünya Turizm Örgütü  

 

Bu döküman Avrupa Birliği’nin mali katkısı ile hazırlanmıştır. Bu dökümanın içeriğinden sadece Kültürel Mirasın Dostları Derneği-KÜMİD  (Proje Sahibi) ve Dokuz Eylül Universitesi-DEU (Proje Ortağı) sorumludur ve bu içeriğin herhangi bir şekilde Avrupa Birliği’nin görüş veya tutumunu yansıttığı mütalaa edilemez.